Έπαυλις Λυμπερόπουλου

Στον δρόμο για την Μονή του Προφήτη Ηλία, απέναντι από το στρατιωτικό νοσοκομείο 409, στέκεται χρόνια τώρα μια εγκαταλελειμένη και ετοιμόρροπη έπαυλη. Αν και η πτώση σοφάδων έχει αλλοιώσει τα χαρακτηριστικά του κτιρίου, η έπαυλη διατηρεί αναλλοίωτη την αρχοντική της αύρα. Πέρα όμως από την αρχιτεκτονική και αισθητική της αξία, η έπαυλη κουβαλάει και πολλή ιστορία αφού κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής υπήρξε χώρος κράτησης κρατουμένων. Αυτός είναι και ο λόγος που για χρόνια, ως παιδί, έβλεπα στεφάνια στην κεντρική πύλη του κτήματος.

έπαυλη Λυμπερόπουλου, φωτ. Δημήτρης Λιούρδης

Η έπαυλις Λυμπερόπουλου πήρε το όνομά της από τον πατρινό αρχιμανδρίτη και θεολόγο Αθανάσιο Λυμπερόπουλο, ο οποιος με διαθήκη του, το 1937, σύστησε το ίδρυμα "Άρτος Ζωής" κληροδοτώντας[1] του παράλληλα όλη του τη περιουσία μεταξύ της οποίας και τη συγκεκριμένη έπαυλη. Ο Λυμπερόπουλος αναφέρεται ότι ήταν γόνος εύπορης οικογένειας των Πατρών και ότι την δεκαετία του 1930 εξέδιδε[2] το περιοδικό "Άρτος Ζωής". Κατα την περίοδο της Κατοχής στην Πάτρα, η έπαυλη χρησιμοποιήθηκε ως φυλακή[3], στην οποία βασανίστηκαν αρκετοί έλληνες. Το οίκημα βρίσκεται σε μια σχετικά μεγάλη έκταση ενώ στην άκρη του οικοπέδου βρίσκεται ένα εκκλησάκι. 

Αν και η έπαυλη διατηρεί την αίγλη της ακόμα και σήμερα, δεν μπορεί να μη γίνει αντιληπτή από τον επισκέπτη της η άθλια κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Το ίδρυμα "Άρτος Ζωής", με έδρα την Αθήνα, δεν φαίνεται να έχει ενδιαφερθεί. Υπενθυμίζω πως το ίδρυμα ήδη από το 1989 με απόφαση[4] του Εφετείου Αθηνών είχε καταφέρει να εκποιήσει ακίνητη περιουσία που του είχε δώσει με τον όρο του αναπαλλοτρίωτου ο αρχιμανδρίτης Λυμπερόπουλος. Πρόκειται για τον ναό του Αγίου Γεωργίου Χωματιανών, στο Μαρούσι, που τελικά τον πούλησαν το 1994 μαζί με τους τάφους των Χωματιανών και τον περιβάλλοντα χώρο σε εταιρία έναντι 469 εκατομμυρίων δραχμών. Δεν αποκλείεται το ίδρυμα να προσανατολίζεται σε πιθανή πώληση της οικίας ή απλώς να περιμένει την κατάρρευση της οικίας και την αξιοποίηση μετά του οικοπέδου.

η έπαυλη γύρω στα 1900 (φωτογραφική πλάκα)

Παρ'όλη την αδιαφορία, η διεύθυνση του ιδρύματος φρόντισε να ενδιαφερθεί για την εδραίωση της κυριότητας του κτήματος τοποθετώντας στην περίμετρό του προειδοποιητικές πινακίδες που γράφουν "Ιδιοκτησία Ιδρύματος Άρτος Ζωής. Απαγορεύεται Αυστηρώς η είσοδος". Ανεξάρτητα απ'όλα αυτά το ζητούμενο στην όλη υπόθεση είναι να βρεθεί κάποιο πλάνο αξιοποίησης της έπαυλης έτσι ώστε να μην καταρρεύσει. Κάτι τέτοιο όμως δύσκολα θα επιτευχθεί χωρίς την παρέμβαση της δημοτικής αρχής ή κάποιου τοπικού φορέα.

Για όποιον ενδιαφέρεται στο λεύκωμα με τίτλο "Η Πάτρα στις αρχές του 20ού αιώνα, μέσα από γυάλινες φωτογραφικές πλάκες" (επιμέλεια: Παπαευθυμίου & Φωτίου, εκδόσεις TYPORAMA, σελ.68) υπάρχει φωτογραφία στο βάθος της οποίας διακρίνεται η έπαυλη.

πίσω όψη της έπαυλης

Πηγές 

[1] Τριανταφύλλου Κώστας, "Λεξικό των Πατρών", τόμος Α΄, σελ.1196

[2] Τριανταφύλλου Κώστας, ο.π.

[3] Τριανταφύλλου Κώστας, ο.π.

[4] Κι άλλο τσιμέντο στο Μαρούσι, άρθρο του Κώστα Αλατζά, εφημερίδα "Η Καθημερινή", 15 - 2 - 2004